Phi thương bất phú và khởi sự kinh doanh hay lập nghiệp không phân biệt hình thức nào lớn hơn hoặc tốt hơn. Dù lớn hay nhỏ, kinh doanh ở hình thức nào cũng có thể tạo ra quy mô và giá trị.
Cũng không ít người kinh doanh chưa thành công, tinh thần tạo ra được công ăn việc làm cho người khác, góp phần phát triển kinh tế xã hội, tinh thần khởi nghiệp luôn được xem trọng.
Khởi nghiệp không nhất thiết phải là 1 Startup, từ 1 quán cafe, xây dựng một nông trại, hay tạo ra các phần mềm quản trị ERP chưa hẳn là 1 Startup.
Vậy Startup là gì?
Startup không phải là một phiên bản nhỏ của một công ty lớn. Tổ chức của Startup là một tổ chức tạm thời, họ cùng nhau tìm kiếm một cơ hội startup.
Công nghệ ngày một phát triển, không chỉ cho phép thực hiện các giải pháp, dịch vụ, sản phẩm sáng tạo với mô hình kinh doanh phù hợp mà còn tạo ra thị trường mới, phân mảnh thị trường đang tồn tại và chiếm lĩnh một thị phần ngách hoặc thị trường lớn. Điều này cho phép thành lập các công ty mới tăng trưởng nhanh, tuy nhiên chúng không ổn định vì tính chắc chắn rất thấp, cần đổi mới sáng tạo liên tục để điều chỉnh và mở rộng.
Vì thế Startup là mô hình kinh doanh gắn với các giải pháp, sản phẩm, dịch vụ đổi mới sáng tạo, có các đặc điểm chính sau:
- Có mục đích chuyển đổi lớn (Massive Transformation Purpose - MTP). Ví dụ Facebook với mục đích chuyển đổi đưa mọi người gần nhau hơn; Google với mục đích sắp xếp lại thông tin thế giới; Uber/Grab với mục đích tìm cách tốt nhất để đến bất cứ nơi nào bạn muốn.
- Khả năng nhân/mở rộng (scalable & repeatable): nhân/mở rộng mà không mất nguồn lực và chi phí như ban đầu hay chi phí nhân/mở rộng không đáng kể là đặc điểm cốt lõi khi mở rộng mô hình kinh doanh và nhân rộng hệ thống. Nếu mở một chuỗi cà phê mà không đáp ứng tiêu chí này, mỗi lần khai trương một điểm thì chi phí và nguồn lực xấp xỉ như lần đầu sẽ dẫn đến việc mở rộng chỉ mang tính quy mô thay vì giá trị. Hoặc việc nhân/mở rộng 1 phần mềm quản trị doanh nghiệp (ERP) không đáp ứng được tiêu chí này, vì rất khó triển khai đồng loạt và nhân rộng ERP bởi mỗi doanh nghiệp có mô hình kinh doanh, cách thức vận hành và văn hoá khác nhau.
- Tăng trưởng nhanh và không giới hạn: phát triển cấp số nhân, "đoàn tàu giá trị", cạnh tranh không biên giới.
- Tính ổn định thấp: đòi hỏi luôn đổi mới sáng tạo, cần vốn đầu tư, chuyển đổi giai đoạn phát triển liên tục.
- Tạo thị trường mới hoàn toàn hay phân mảnh thị trường đã tồn tại và chiếm thị phần lớn.
Vì sao phải hiểu đúng về Startup và các khái niệm vệ tinh?
Việc hiểu lệch các khái niệm sẽ làm mất động lực phát triển, kìm hãm đổi mới sáng tạo, cuối cùng lại khiến doanh nghiệp đi lùi.
Startup nên nằm ở "Tinh thần khởi nghiệp" để rèn luyện khả năng đổi mới sáng tạo, khả năng thích nghi trong công việc, đời sống, và khả năng tìm kiếm cơ hội để tiên phong cho startup của riêng mình.
