Ngày nay các hệ thống máy tính tinh vi vận hành trên nền tảng điện tử hiện đại được tìm thấy khắp mọi nơi, nhưng nếu không phải trong ngành, có thể bạn không biết được nền móng này cũng bắt nguồn từ nguyên tắc vận hạnh của các cỗ máy cơ khí: dựa trên sự sắp xếp của các thành phần như trục quay, bánh răng theo 1 trật tự cố định (lập trình) nhằm xử lý 1 vấn đề cụ thể.
Máy tính và mạng Internet tinh vi này không phải chỉ cần 1 vài thế hệ mà có được, nó là những bước tiến với rất nhiều đóng góp, mâu thuẫn, xung đột, đấu tranh và sự ủng hộ của rất nhiều cá nhân và tập thể.
Nếu cần thiết để viết về lịch sử của máy tính, có lẽ không biết bắt đầu từ đâu vì có rất nhiều sự kiện, và bất kỳ sự kiện nào cũng có thể trở thành khởi đầu của máy tính.
Trong cuốn sách Những Người Tiên Phong, tác giả mượn hình tượng Ada để mô tả cho thời kỳ này, về sự hiện thực hóa máy tính theo trường phái lãng mạn - tính ứng dụng chứ không chỉ góc độ khoa học kỹ thuật, ngoài ra còn về ý tưởng có thể thay đổi được cách vận hành của máy tính thông qua các ký hiệu logic.
* Cần nói thêm về những chiếc máy tính khác thời điểm đó, mỗi máy tính chỉ có thể tính toán cố định 1 bài toán cụ thể, không thể thay đổi được cách thức vận hành trừ phi thiết kế lại phần cứng. Và đó cũng là tiền để để Ada được ghi nhận như 1 nhà lập trình viên đầu tiên.
Cũng như những quyển sách khác, review quyển sách Những Người Tiên Phong cần chia rành mạch các nội dung chính bên trong:
- Sự ra đời của máy tính và khái niệm lập trình trong thời kỳ cách mạng công nghiệp.
- Các phần tạo nên máy tính và internet hiện đại.
- Sự ra đời máy vi tính.
- Những điều về lập trình.
- Bóng bán dẫn và vi mạch.
- Internet và web ra đời.
Các yếu tố thứ 2 thúc đẩy sự phát triển của tin học bạn có thể tìm hiểu thêm trong sách, những điều xảy ra trong thời kỳ này được thể hiện thông qua câu chuyện về Ada.
- Yếu tố thời đại.
- Các thành phần trong xã hội thông qua câu chuyện kể về các mối quan hệ của Ada.
1. Sự ra đời của máy tính và khái niệm lập trình trong thời kỳ cách mạng công nghiệp
Yếu tố thời đại
Có những người đôi lần tiết nuối thay những nhà khoa học sống ở thời kỳ trước lúc xuất hiện máy tính hiện đại, họ không có công cụ để hỗ trợ nhanh cho các công trình nghiên cứu của mình, không có 1 chiếc smartphone và mạng internet để tra cứu thông tin ở bất kỳ đâu, ... nhưng, chờ đã, chúng ta đã quên mất họ có những điều thú vị hơn đó là được chế tạo ra chúng và tất nhiên, họ cũng đã tiếc nuối cho thế hệ sau không được sống trong buổi bình minh này, thế hệ không có được trải nghiệm là người đầu tiên đặt nền móng.
Trong thời kỳ cách mạng công nghiệp này là điểm giao thoa có sự cổ hủ, lãng mạn kiểu cũ và những thay đổi trong cải tiến khoa học kỹ thuật.
Sự cải tiến mạnh mẽ này không phải ai cũng có thể chấp nhận được, và các thành phần này lại là sức ì của sự đổi mới.
Các thành phần trong xã hội thông qua câu chuyện kể về các mối quan hệ của Ada
Mặc dù chỉ là hình tượng được mượn để mô tả cho thời kỳ này, nhưng các mối quan hệ giữa các thành phần xã hội trong thời kỳ này được thấy rõ thông qua các mối quan hệ xung quanh Ada.
- Người cha thi hào - George Gordon Byron - đại diện cho tầng lớp lãng mạn, thủ cựu bài tân, chống lại sự sự đổi mới 1 cách yếu ớt.
- Người mẹ toán học - Annabella Milbanke - đại diện cho những đốm lửa nhen nhóm của sự đổi mới.
- Nhà toán học, triết học, kỹ sư cơ khí - Charles Babbage - người đại diện cho thành quả cụ thể đầu tiên.
- Được xem là nhà tiên phong của máy tính cơ học.
- Hệ quả cho sự ra đời của các ký hiệu của Ada có thể thay đổi cách vận hành của máy tính của Charles Babbage - máy tính có thể lập trình.
Cứ mỗi khi xã hội có sự đổi mới, không thể không có những thành phần trì hoãn sự thay đổi này, đơn thuần nó gây bất lợi hoặc các thành phần này không thể bắt kịp được sự thay đổi. Người cha của Ada có thể xem như hình mẫu cho thế lực này thông qua câu chuyện ông ủng hộ những công nhân chống lại máy dệt tự động. Cũng không thể đánh giá thấp thành phần này, mặc dù là thế lực gây trì hoãn nhưng cũng giúp cho mọi thứ được đánh giá kỹ càng hơn và được nhìn ở 1 góc nhìn khác, 1 góc nhìn nhân văn hơn.
Với người mẹ toán học, những nhân tố góp phần cho đổi mới, nó cũng là điều khích lệ cho Ada đi trên con đường này, kết hợp giữa sự nhân văn, nên thơ của người cha và khoa học kỹ thuật khô khan.
Giai đoạn phát triển này cũng không có sự cản trở lớn lao vì nó đang được động viên từ cuộc cách mạng công nghiệp, ai ai cũng chực chờ 1 sự đổi mới lớn lao hơn các máy cơ học và cổ máy tính toán đầu tiên bằng cơ ra đời với sự ghi nhận công lao cho Charles Babbage, và mối quan hệ cộng tác giữa Ada và Charles Babbage, và từ đó "chương trình đầu tiên của Ada ra đời".
2. Các phần tạo nên máy tính và internet hiện đại
Các chương sau của quyển sách này mặc dù khá dài nhưng nhịp độ phát triển rất nhanh, bao quát là sự ra đời của những thành phần cấu thành nên những gì bạn có thể nhìn thấy ngày hôm nay:
- Sự ra đời máy vi tính.
- Lập trình và ngôn ngữ lập trình.
- Bóng bán dẫn và vi mạch.
- Video game.
- Internet và web ra đời.
Có rất nhiều nhân vật được nêu trong sách, để nhìn thấy được các động lực phát triển, các cách thức tạo ra những phát kiến mới và ứng dụng nó vào trong công việc, cuộc sống. Song song đó thúc đẩy ngành máy tính và lập trình phát triển.
